Kurs gry na gitarze. Metal i riffy

Ostatnio pisałem jak zacząć kawałek, teraz chyba wypadałoby napisać jak sobie poradzić z resztą składających się na piosenkę riffów. Sprawa właściwie może wydawać się wręcz banalną i niektórzy z pewnością pomyślą, że pisanie tekstu tylko po to, by powiedzieć, że w piosence powinien być refren czy zwrotka, jest całkowicie pozbawione sensu. Mam jednak kilku znajomych, którzy założyli zespół i (jak mogłem całkiem niedawno usłyszeć) nie mają zielonego pojęcia o komponowaniu utworów. W ich piosenkach jest np. jeden fajny riff, ale po nim następuje cała “fala” prawie w ogóle nieprzemyślanych dźwięków, które sprawiają, że całości nie chce się słuchać już po minucie. Naprawdę, kiedy usłyszałem, jak ktoś potrafi do tego stopnia zmarnować swój wolny czas (bo trudno powiedzieć, że “wyżej wymienieni” spędzili go konstruktywnie), postanowiłem napisać coś o rzeczach – wydawałoby się – tak podstawowych.

Za przykład do tego tekstu (bo jakiś przykład musi przecież się pojawić) postanowiłem wybrać piosenkę szwedzkiego zespołu Hammerfall (którego z resztą jestem miłośnikiem). Jest to tytułowy kawałek z ich pierwszej płyty – Glory To The Brave – i sądzę, że większość powinna go znać. Piosenka jest dość łatwa do zagrania (co oprócz mojego zamiłowania do muzyki Hammerfalla było drugim powodem do wybrania tej piosenki), więc “przetrawienie” całości tego artykułu nie powinno sprawić większych trudności nawet początkującym. Trzecim powodem (może nawet najważniejszym) było to, iż Glory To The Brave posiada naprawdę klasyczną kompozycję, więc jako przykład idealnie tu pasuje.

Piosenka rozpoczyna się ciężkim, jednak melodyjnym, solówkowym intro, będącym (co okaże się później) gitarową interpretacją “śpiewanego” refrenu. Jest więc to jeden z rodzajów wstępów, o których pisałem w poprzednim tekście. Mniej więcej tak wygląda to w tabulaturze:

D#||----------------------------|------------------------|
A#||----------------------------|------------------------|
F#||----------------------------|------------------------|
C#||--7-----------7-------------|------------------------|
G#||--5-----------5-------5--5--|--7---------7-----------|
D#||----------------------------|--5---------5-----5--5--|
|
D#||----------------------------|------------------------|
A#||----------------------------|------------------------|
F#||--10--10----10--10----9--7--|------------------------|
C#||----------------------------|--10----7--------7--10--|
G#||----------------------------|------------------------|
D#||----------------------------|------------------------|

|-------------------------|------------------------|
|-------------------------|------------------------|
|-------------------------|------------------------|
|-------------------------|-------------5----------|
|--8----------8-----------|--3----------3----3--3--|
|--6----------6-----6--6--|--1----1--1-------------|

|-------------------------|------------------------|
|-------------------------|------------------------|
|--7--7----7--7--------7--|------------------7-----|
|------------------10-----|--7----------10---------|
|-------------------------|------------------------|
|-------------------------|------------------------|

|----------------------------|-----------------------|
|----------------------------|-----------------------|
|----------------------------|-----------------------|
|--7------------7------------|-----------------------|
|--5------------5------5--5--|--7---------7----------|
|----------------------------|--5---------5----5--5--|

|----------------------------|-----------------------|
|----------------------------|-----------------------|
|--10--10----10--10----9--7--|------7--9--------9----|
|----------------------------|--10-------------------|
|----------------------------|-----------------------|
|----------------------------|-----------------------|

|-------------------------|---------------------------|---------|
|-------------------------|---------------------------|---------|
|-------------------------|---------------------------|---------|
|-------------------------|---------------------------|--7------|
|--8----------8-----------|--10----------------10-----|--5------|
|--6----------6-----6--6--|--8-----8--8--8--8--8---8--|---------|

|-------------------------|---------------------------|---------|
|-------------------------|---------------------------|---------|
|--7--7----7--7----9--10--|--12--------12--10--9--7h9-|--7------|
|-------------------------|---------------------------|---------|
|-------------------------|---------------------------|---------|
|-------------------------|---------------------------|---------|

Górne linijki to podstawa rytmiczna, dolne – solo. Po ciężkich i ostrych dźwiękach przesterowanych gitar i akcentach perkusji przychodzi moment na spokojną zwrotkę, którą tworzą tylko czyste dźwięki gitary i głos wokalisty. Jest to swoisty “odpoczynek” od ostrego wstępu, mający nadać piosence refleksyjny i melancholijny charakter (Glory To The Brave to wkońcu ballada). Partia gitarowa to progresja akordów barowych grana arpeggiami.

4x
||-------------------------||
||--------------3----------||
||*----------3-----3------*||
||*-------5-----------5---*||
||-----5-----------------5-||
||--3----------------------||

||-------------------------|-------------------------|
||--------------3----------|--------------3----------|
||*----------3-----3-------|-----------3-----3-------|
||*-------5-----------5----|--------5-----------5----|
||-----5-----------------5-|-----5-----------------5-|
||--3----------------------|--3----------------------|

|--------------------------|--------------------------|
|--------------8-----------|--------------8-----------|
|-----------8-----8--------|-----------8-----8--------|
|--------8-----------8-----|--------8-----------8-----|
|-----6-----------------6--|-----6-----------------6--|
|--6-----------------------|--6-----------------------|

|-------------------------------|-------------------------------|
|----------------10-------------|----------------10-------------|
|------------10------10---------|------------10------10---------|
|--------10--------------10-----|--------10--------------10-----|
|-----8----------------------8--|-----8----------------------8--|
|--8----------------------------|--8----------------------------|

|--------------------------|--------------------------||
|--------------7-----------|--------------7-----------||
|-----------7-----7--------|-----------7-----7-------*||
|--------7-----------7-----|--------7-----------7----*||
|-----5-----------------5--|-----5-----------------5--||
|--5-----------------------|--5-----------------------||

Po wysłuchaniu zwrotki klimat nie ulega zbytnio zmianie, choć nabiera nieco szybszego tempa. W przed-refrenie sposób gry jest taki sam jak w zwrotce, jednak każdy z akordów grany jest tylko raz. Podkręca to trochę tempo piosenki i zapowiada szybką zmianę na refren.

|--------------------------|
|--------------6-----------|
|-----------7-----7--------|
|--------8-----------8-----|
|-----8-----------------8--|
|--6-----------------------|

|--------------------------|------------------------------|
|--------------6-----------|----------------8-------------|
|-----------7-----7--------|-------------9-----9----------|
|--------7-----------7-----|---------10-----------10------|
|-----5-----------------5--|-----10-------------------10--|
|--5-----------------------|--8---------------------------|

|--------------------------|--------------------------|
|--------------5-----------|--------------6-----------|
|-----------5-----5--------|-----------7-----7--------|
|--------7-----------7-----|--------8-----------8-----|
|-----7-----------------7--|-----8-----------------8--|
|--5-----------------------|--6-----------------------|

|--------------------------|--------------------------|
|--------------3-----------|--------------5-----------|
|-----------3-----3--------|-----------6-----6--------|
|--------5-----------5-----|--------7-----------7-----|
|-----5-----------------5--|-----7-----------------7--|
|--3-----------------------|--5-----------------------|

|--------------------------|--------------------------|
|--------------5-----------|--------------5-----------|
|-----------6-----6--------|-----------6-----6--------|
|--------7-----------7-----|--------7-----------7-----|
|-----7-----------------7--|-----7-----------------7--|
|--5-----------------------|--5-----------------------|

|--------------------------|
|--------------5-----------|
|-----------6-----6--------|
|--------7-----------7-----|
|-----7-----------------7--|
|--5-----------------------|

Wsłuchując się w dźwięki refrenu znowu spotykamy się z melodią, z którą zapoznał nas już wstęp. Z tym tylko, że w refrenie melodia ta nabiera subtelności i spokoju, a to przez brak przesterowanych dźwięków gitary, zamiast których mamy miękki i delikatny podkład.

|--------------------------|--------------------------|
|--------------6-----------|--------------5-----------|
|-----------7-----7--------|-----------5-----5--------|
|--------7-----------7-----|--------7-----------7-----|
|-----5-----------------5--|-----7-----------------7--|
|--5-----------------------|--5-----------------------|

|--------------------------|--------------------------|
|--------------6-----------|--------------5-----------|
|-----------7-----7--------|-----------2-----5--------|
|--------8-----------8-----|--------3-----------5-----|
|-----8-----------------8--|-----3-----------------3--|
|--6-----------------------|--1-----------------------|

|--------------------------|--------------------------|
|--------------6-----------|--------------5-----------|
|-----------7-----7--------|-----------5-----5--------|
|--------7-----------7-----|--------7-----------7-----|
|-----5-----------------5--|-----7-----------------7--|
|--5-----------------------|--5-----------------------|

|--------------------------|-------------------------|
|--------------6-----------|----------------8--------|
|-----------7-----7--------|-------------9--9--------|
|--------8-----------8-----|---------10--------------|
|-----8-----------------8--|-----10------------------|
|--6-----------------------|--8----------------------|

W tym miejscu zamyka się pewna kompozycyjna całość (były już zwrotka, przed-refren i refren), którą możemy oznaczyć np. literką a. Do całości tej nie włączamy wstępu – mimo, iż jest on oparty na refrenie, stanowi część odrębną.

Po zagraniu refrenu, gitara odgrywa jeszcze solo dwa razy akord d-moll, po czym następują zwrotka i przed refren zagrane w ten sam sposób, jednak dźwiękom gitary towarzyszą tu bas i perkusja. Dołączenie sekcji rytmicznej sprawia, że znane już słuchaczowi partie piosenki nabierają nowego brzmienia. Teraz są bardziej zrozumiałe, z lepiej wyczuwalnym rytmem – prościej wpadają w ucho.

Zaskoczeniem po odsłuchaniu czystych piórkowanych dźwięków jest refren, który pojawia się w formie, jaką znamy z intra, z tym, że solo gitary zastępuje głos wokalisty. W tym momencie piosenka nabiera prawdziwego metalowego brzmienia, które spodoba się z pewnością każdemu miłośnikowi tej muzyki. Refren powtarza się dwa razy (zamykając ponownie trochę zmienioną całość a) i ostatnim taktem daje początek riffom “przerywnika”, czyli fragmentu, który oznacza się literą b.

Ostatni takt refrenu

|---------------------|---------------------|-------------------|
|---------------------|---------------------|-------------------|
|---------------------|---------------------|-------------------|
|---------------------|---------------------|-----------2-------|
|--10--------8--------|--5------------------|--5--------0-------|
|--8---------6--------|--3------------3--3--|--3----------------|

||----------------------|--------------------|
||----------------------|--------------------|
||*---------------------|--------------------|
||*--3------------------|--5------------5----|
||---1------------3--5--|--3------------3----|
||----------------------|--------------------|

/-- za drugim razem taktów stąd do powtórzenia już się nie gra !

|-------------------|--------------------|---------------------|
|-------------------|--------------------|---------------------|
|--------------5/---|--7-----------------|---------------------|
|--------------3/---|--5------------2----|--3------------------|
|--5----------------|----------5----0----|--1------------3--5--|
|--3----------------|----------3---------|---------------------|

|-------------------|-------------------|----------------------||
|-------------------|-------------------|----------------------||
|-------------------|--------------7/---|--9------------------*||
|--5-----------5----|--------------5/---|--7-------------2----*||
|--3-----------3----|--7----------------|-----------5----0-----||
|-------------------|--5----------------|-----------3----------||

|---------------------|--------------------|-----------------|
|---------------------|--------------------|-----------------|
|---------------------|--------------------|-----------------|
|--3------------------|--5------------5----|--7--------------|
|--1------------3--5--|--3------------3----|--5--------------|
|---------------------|--------------------|-----------------|

|---------------------|-----------------------|
|---------------------|-----------------------|
|---------------------|-----------------------|
|--7------7-----------|--8--------------------|
|--5------5--5--5--5--|--6--------6--6--6--6--|
|---------------------|-----------------------|

|------------------------|--------------------|
|------------------------|--------------------|
|------------------------|--------------------|
|--10--------------------|-----------2--------|
|--8---------8--8--8--8--|--5--------0--------|
|------------------------|--3-----------------|

|---------------------|---------------------|
|---------------------|---------------------|
|---------------------|---------------------|
|--3------------------|--5------------------|
|--1------------3--5--|--3------------3--5--|
|---------------------|---------------------|

|---------------------|-------------------|
|---------------------|-------------------|
|---------------------|-------------------|
|---------------------|-------------------|
|--7------------------|--5----------------|
|--5------------5--6--|--3----------------|

Gdy wybrzmiewa ostatni akord przerywnika gitarzysta znowu zaczyna grać sam “czystą” zwrotkę. Znów następuje krótki moment ciszy i spokoju, nie trwający jednak zbyt długo, gdyż z chwilą rozpoczęcia przedrefrenu druga gitara zaczyna grać już z przesterem, a do całości dorzuca swoje trzy grosze także sekcja rytmiczna. Piosenka po raz kolejny zmienia się ze spokojnej ballady w drapieżny heavy metalowy kawałek. Żaden z gitarzystów nie wyłącza już swojego efektu do końca trwania utworu, basista z perkusistą także nie przestają grać i po ciężkim refrenie (znowu zamykającym fragment a) następuje solówkowe intro (właściwie to outro), z tym, że powtórzone dwa razy.

W ten sposób kończy się piosenka zbudowana na najstarszym i chyba najbardziej popularnym schemacie aaba. Oczywiście, by zapobiec monotonii, w każdym z powtarzających się fragmentów zespół zawarł coś nowego lub może zagrał poprzedni fragment w nowej oprawie. Zapewnia to “nie zgubienie się” słuchacza oraz ciągłę atakowanie go czymś, czego jeszcze nie było w poprzednich taktach utworu. I w ten oto sposób z czterech czy pięciu riffów skład hammerfalla stworzył naprawdę świetną piosenkę, która wpadnie w ucho chyba każdego heavy metalowca. Oczywiście nikt z was nie musi tworzyć swoich kompozycji w dokładnie ten sam sposób – są przecież piosenki oparte na jednym tylko riffie (zbytnia moim zdaniem “oszczędność”, występująca np. W Zamkach Na Piasku polskich rockowców z Lady Pank) oraz całe długie kompozycje nie dające się podporządkować żadnym schematom (choćby Orion czy The Call Of Kthulu znanej wszystkim Metallica).

Jednak napisanie utworu odbiegającego od wszelkich schematów może wymagać pewnego “ogrania” i dłuższej “znajomości” z muzyką (szczególnie jeśli chodzi o muzykę metalową). Dlatego jeśli macie zamiar stworzyć coś, co ma zostać zaakceptowane przez metalową publiczność, to zamiast wymyślać niespójne tasiemce (jak robią to znami mi ludzie z wymienionego na wstępie zespołu), wymyślcie kilka współbrzmiących ze sobą riffów i połączcie je w może schematyczną, ale za to napewno dobrze brzmiącą całość. Bo chyba nikt nie tworzy muzyki, żeby słuchać jej tylko samemu.

Muszę chyba dodać, że piosenkę zapisałem w wersji, w jakiej grałem ją kiedyś na koncertach, więc niektóre fragmenty mogą w orginele powtarzać się cześciej lub u mnie jedno z powtórzeń jest niepotrzebne. Przepraszam za taką niedokładność, jednak kasetę z piosenką ktoś ode mnie porzyczył i nie miał zamiaru oddać.

Bardzo dziękuję za listy i propozycje raiq, grizzowi, jackowi, arturowi i adamowi. Strona, z której możecie dowiedzieć się czegoś o wymienionym przeze mnie zespole http://www.hammerfall.net/

Autor: bOOsTeR

Back to Top

Wykorzystuję pliki cookies w celu prawidłowego działania strony, korzystania z narzędzi analitycznych oraz zapewniania funkcji społecznościowych. Szczegóły znajdziesz w polityce prywatności. Czy zgadzasz się na wykorzystywanie plików cookies? Polityka prywatności

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Close