Jak czytać tabulatury
Tabulatura jest to rodzaj zapisu muzyki (inne to nuty, akordy), jej plusem jest łatwość czytania i grania z niej, a minusem brak możliwości pokazania długości dźwięku (choć robiąc taby można to jakoś uwzględnić). Przeważnie w oryginalnych tabulaturach, pod tabem jest zapis nutowy, który pokazuje gitarzyście długości i odległości pomiędzy dźwiękami. Główną zasadę wytłumaczę na przykładzie Enter Sandman, intro z tej piosenki pamięta chyba każdy.
intro
e1--------------------------- H2--------------------------- G3--------------------------- D4--------5-------------5---- A5-----7--------7----7------- E6--0-------6-5---0-------6-5
Główne zasady: e1,H2…E6 jest oznaczenie strun: e1 to najcieńsza, a E6 to najgrubsza. Te cyferki na kreskach (strunach) oznaczają progi na których musisz przyciskać daną strunę ( 0 – to pusta struna, nieprzyciskana). Taby czyta się od lewej do prawej, czyli to intro będziesz grał w następujący sposób: nie przyciskając żadnego progu grasz strunę E (najgrubszą), później trzymając palca na 7 progu grasz strunę A, następnie trzymając na 5 progu szarpiesz strunę D i tak dalej…
e1-------------------- H2-------------------- G3-------------------- D4--------8----------- A5--------9----------- E6--------0-----------
Jeśli liczby stąją w tym samym pionie to grasz to następująco: trzymając wskazującego palca na 8, „fucka” na 9 progu grasz 3 górne struny (struna E jest nie przyciskana) jednocześnie Powtarzanie:
e1|----------------------| H2|----------------------| G3|*--------------------*| D4|*-------4----0-------*| A5|-----2----2-----------| E6|----------------------|
W tym takcie należy zwrócić uwagę na gwiazdki (*). Czytając tabulatury czasami może się pojawić takie coś, czyli gwiazdki na strunach G3 i D4 (np. One) i oznaczają one, że to co znajduje się pomiędzy jednymi gwiazdkami, a drugimi należy zagrać dwa razy, a dopiero potem dalszą część tabulatury. Na przykład:
x2 e1|----------------------|-----| H2|----------------------|-----| G3|*--------------------*|-----| D4|*-------4----0-------*|--2--| A5|----------------------|--2--| E6|-----3----3-----------|--0--|
Pierwszy takt grasz 3 razy (bo jest napisane x2 + gwiazdki [podwójne granie]), a następnie chwyt E5. Co do tych gwiazdek to najlepiej podczas nauki tabów puszczaj sobie oryginał piosenki i wtedy będziesz wiedział co się powtarza, a co nie. Czasami możecie się spotkać z takim czymś w/flanger. Takie oznaczenie zawsze znajduje się nad taktem i oznacza to z jakim efektem gitarowym należy zagrać poniższy fragment. Literka w/ oznacza (z angielskiego – with) z (czymś). Po polsku zabrzmi to tak z flangerem. Mogą się pojawić nazwy clean (czyli bez żadnego efektu), distortion (przester=czadzik), octavier, chorus, wah-wah (kaczka) itp. Jeżeli nic nie jest napisane to grasz to bez efektu (czyli clean). Tego oznaczenia używa się też do pokazania, w którym momencie należy grać jakiś niestandardowy riff (często nazywane: Rhy. Fill, Riff #1, Riff A, Fill 1). Oznaczenie znajduje się nad taktem, a dalej zapewne możemy znaleść określenie tego riffu (przykład tabulatura One). Oto opisany przykład użycia
w/ x3 w/ Fill1 e|----------------------------|----------------------------| H|----------------------------|----------------------------| G|*--------------------------*|----------------------------| D|*------------5-------------*|-------------5--------------| A|---------7---------------7--|---------7---------------7--| E|-----0-----------6---5------|-----0----------6---5-------| Fill 1 w/wah-wah 1|--------------0-----| 2|------------0-------| 3|----------0---------| 4|--------2-----------| 5|------2-------------| 6|----0---------------|
Pierwszy takt grasz 4 razy, za 5 razem wchodzi 2 gitara z akordem e-mol przy użyciem kaczki itd. Power Chords – nazywane też kwinty lub zerówki, chwyty przeważnie używane w rocku, hard/rocku, metalu itp., przeważnie grane z przesterem. Nie różnią się niczym od innych akordów, wydobywanie dźwięków jest tylko inne, ponieważ uderzamy (przeważnie) 3 struny.
A5 B5 H5 C5 C#5 D5 D#5 E5 F5 F#5 G5
E1|-------------------------------------------------------------------------------------------
H2|-------------------------------------------------------------------------------------------
G3|-----2-------3-------4-------5-------6-------7-------8-------9--------10-------11-------12-
D4|-2---2---3---3---4---4---5---5---6---6---7---7---8---8---9---9---10---10--11---11--12---12-
A5|-2---0---3---1---4---2---5---3---6---4---7---5---8---6---9---7---10---8---11---9---12---10-
E6|-0-------1-------2-------3-------4-------5-------6-------7-------8--------9--------10------
E5 F5 F#5 G5 G#5 A5 B5 H5 C5 C#5 D5
W tabulaturach występują też różne znaki lub literki, oznaczają różne techniki wydobywania dźwięków. Hammer-On (legato w górę)- literka „h” to skrót nazwy tej techniki. Należy zagrać pierwszy dźwięk, a drugi powstanie wtedy gdy energicznie przyłożymy palec na wyższy próg (przykład: intro Seek & Destroy).
-----------------------|- -----------------------|- -7h9-------------------|- -----------------------|- -----------------------|- -----------------------|-
Pull-Of (legato w dół) – literka „p” to skrót nazwy tej techniki. Aby dobrze wykonać taką zagrywkę należy mieć przygotowane palce na odpowiednich progach i energicznie szarpnąć strunę z progu IX (palec trzeci) na VII (palec pierwszy).
-----------------------|- -----------------------|- -9p7-------------------|- -----------------------|- -----------------------|- -----------------------|-
Hammer-On & Pull-Of/Pull-Of & Hammer-On (połączenie „h” z „p”) – w obu przypadkach gramy tylko pierwszy dźwięk. Resztą zajmuje się lewa ręka.
-----------------------|- -----------------------|- -7h9p7---9p7h9---------|- -----------------------|- -----------------------|- -----------------------|-
Bending (podciągnięcie) – literka „b” to skrót nazwy tej techniki (nie we wszystkich tabach). Mając strunę przyciśniętą do np. XI progu, trzeba płynnie podciągnąć ją o jeden (pół, ćwierć, półtora, dwa) ton do góry – podciąganie jest skierowane w kierunku strun basowych. bardzo ważne jest, żeby podciągnięcie kończyło się na odpowiednim tonie, bo w przeciwnym razie można się nieźle zbłaźnić fałszując. Można sobie pomóc (jeśli mamy za mało siły w palcu) drugim i pierwszym palcem, które powinny leżeć odpowiednio na progach VIII i VII (jest to tak zwany motylek, można to zauważyć na końcu solówki w teledysku Nothing Else Matters).
Full 1/2 1/4 1 1/2 2 ----/---|----/---|----/---|----/---|----/---|- ---/----|---/----|---/----|---/----|---/----|- -9/-----|-9/-----|-9/-----|-9/-----|-9/-----|- --------|--------|--------|--------|--------|- --------|--------|--------|--------|--------|- --------|--------|--------|--------|--------|-
jest to podciągnięcie struny połączone z opuszczeniem jej do normalnej pozycji. Skrót literkowy to „r” (od relase)
Full /
----/-----------------|-
---/------------------|-
-9/--------------------|-
-----------------------|-
-----------------------|-
-----------------------|-
Pre-Bend (podciągnięcie przed zagraniem dźwieku) – najpierw podciągamy, a potem gramy dźwięk. Poprawność techniki można w bardzo łatwy sposób sprawdzić grając dźwięk o dwa progi wyżej niż podciągany dźwięk.
Full |
-|--------------------|-
-|--------------------|-
-9---------------------|-
-----------------------|-
-----------------------|-
-----------------------|-
Slide (ślizg po strunie) – przesuwamy palec wzdłuż gryfu według zaznaczonych w tabulaturze progów. Istnieje kilka rodzajów slide’ów:
sl. sl. -----------------------|- -----------------------|- -7/9-----97-----------|- -----------------------|- -----------------------|- -----------------------|-
przesuwamy palec lewej ręki z początku gryfu od wskazanego progu i wtedy gramy właściwy dźwięk. Często stosowany zabieg w grze solowej
sl. -----------------------|- -----------------------|- -/9--------------------|- -----------------------|- -----------------------|- -----------------------|-
po zagraniu dźwieku szybo przesuwamy palec w dół gryfu
sl. -----------------------|- -----------------------|- -9--------------------|- -----------------------|- -----------------------|- -----------------------|-
Vibrato (wibracja struny) – wibrato lewą ręką (szybkie podciąganie i opuszczanie struny)
-----------------------|- -----------------------|- -9~~~~~~~~-------------|- -----------------------|- -----------------------|- -----------------------|-
wibrato z wajchą, lub lewą ręką – dźwieki należy szybko podciągać o cały ton i opuszczać
-----------------------|- -----------------------|- -9/////-----------|- -----------------------|- -----------------------|- -----------------------|-
Tryl – bardzo szybkie hammeringi i pullofy pomiędzy wskazanymi progami.
tr~~~~~~~~~~ -----------------------|- -----------------------|- -7(9)------------------|- -----------------------|- -----------------------|- -----------------------|-
Tapping (młotkowanie) – wyższy dźwięk grany jest trzecim palcem prawej ręki – mocne uderzenie w środek progu. Dalej to juz czysty pull-off (przykład: solówka do One).
T -----------------------|- -----------------------|- -12p9------------------|- -----------------------|- -----------------------|- -----------------------|-
Palm Mutting (struny tłumione prawą dłonią) – struny są częściowo tłumione prawą ręką przez przyłożenie jej tuż przed mostkiem.
P.M.-------| -----------------------|- -----------------------|- -------------2---------|- -------------2---------|- -0--0--0--0--0---------|- -----------------------|-
Sweep Picking (czyli popularne arpeggio) trudna technika polegająca na płynnym przesunięciu kostki po strunach. W tym samym czasie należy szybko zmieniać palce na strunach.
sweep------| -----12----------------|- ---13--13--------------|- -14------14------------|- -----------------------|- -----------------------|- -----------------------|-
Rake (czyli trochę uproszczony sweep) – jednym, płynnym ruchem należy przeciągnąć kostką po ztłumionch (nie dociścniętych) strunach. Fraza kończy się na w skazanym progu.
rake ---7-------------------|- --X--------------------|- -X---------------------|- -----------------------|- -----------------------|- -----------------------|-
Muffeled Strings (tłumione struny) – ten zapis symbolizuje technikę wydobywania perkusyjnych dźwięków z gitary. Najzwyczajniej w świecie nie dociskamy strun palcami (tylko lekko je przykładamy do strun) do gryfu i gramy to kostką.
-----------------------|- -----------------------|- -XX--XX----------------|- -XX--XX----------------|- -----------------------|- -----------------------|-
Natural Harmonic (flażolet naturalny) – flażolety naturalne wydobywane są przez lekkie dotknięcie struny dokładnie nad progiem. Trzeba pamiętać, że nie wszystkie progi wydadzą flażolety. Najłatwiej jest je osiągnąć nad III, IV, V, VII, XII i XIX progiem.
Harm. -----------------------|- -12--------------------|- -----------------------|- -----------------------|- -----------------------|- -----------------------|-
Artificial Harmonic (flażolet sztuczny) – dźwięk wydobywany jest w tradycyjny sposób, a flażolet dodajemy przez przyłożenie kciuka prawej ręki do struny w trakcie kostkowania.
A.H. -----------------------|- -----------------------|- -9---------------------|- -----------------------|- -----------------------|- -----------------------|-
Tremolo Bar (wajcha) – szybkie ruchy wajchą – grając dźwięk należy obniżyć wajchę o podaną liczbę tonów i puścić ją do normalnego położenia. Ta technika bardzo wyraźnie jest to uchwycenia na samym końcu solówki do Enter Sandman
w/trem. bar 1 1 / / -----------------------|- -----------------------|- -7---9-----------------|- -----------------------|- -----------------------|- -----------------------|-
Autor: Tasior