Dźwieki na gryfie i strojenie gitary. Część 2

Witam serdecznie na drugim spotkaniu w kąciku gitarowym. Dziękuje Wam za maile z podziękowaniami za rozjaśnienie spraw związanych z nazwami dźwięków. Cieszę się, że dotrwaliście do końca artykułu, dla niektórych mógł się wydawać nieco nudny, ale tak już jest zawsze, że najpierw trzeba poznać trochę teorii, żeby później móc na niej bazować, wykorzystywać ją w praktyce. Po co się uczyć na pamięć i odtwarzać niczym robot wyuczone rzeczy. Lepiej przecież mieć samemu wpływ na to, co się gra, wiedzieć, co się gra, wydobywać nuty z pełną świadomością. Do tego mam zamiar zmierzać na naszych gitarowych spotkaniach.

Tak, jak mówimy posługując się literami, tak gramy na instrumencie posługując się dźwiękami. Ich nazwy i porządkową kolejność już znacie, ale gdzie one znajdują się na gryfie, jak je skutecznie i szybko zlokalizować, nie tylko w jednym miesjcu ? Gitara posiada sześć strun: 3 basowe i 3 wiolinowe. Od basowych poczynając są to następujące nazwy strun: E, A, D, G, B (pamiętacie mam nadzieję, że czytamy B jako „ha”), E. Czyli mamy dwie struny E: E-basową i E-wiolinową. Struny nazywają się tak, ponieważ reprezentują właśnie takie dźwięki, czyli np. struna A to dźwięk A, a struna G to dźwięk G. Jeżeli wiemy, że pusta struna E, czyli taka, która brzmi bez przyciskania lewą ręką na jakimkolwiek progu jest dźwiękiem E, to zagrajmy teraz dźwięk na pierwszym progu tej struny. Jesteśmy na strunie E-basowej. Na I progu dźwięk jest wyższy niż pusta struna, prawda ? To oznacza, że jego nazwa to dźwięk kolejny po dźwięku E. Czyli…dźwięk F. Pusta struna E-basowa to dźwięk E, a na I progu tej struny znajduje się dźwięk F. Jaki więc będzie dźwięk na II progu tej samej struny ? Oczywiście, że F# (pamiętacie, że dźwięk z krzyżykiem zaopatrujemy w wymowie końcówką „is”, czyli w tym przypadku chodzi o dźwięk „Fis”). To jaki będzie np. dźwięk na III progu struny G ? Policzcie sobie po kolei: G, G#, A, A#. A# (ewentualnie Bb) to prawidłowa odpowiedź na to pytanie.

Zabawcie się w ten sposób, pomyślcie sobie miejsce na gryfie i potem spróbujcie odpowiedzieć jaki będzie w dźwięk w tym miejscu. Pomogą Wam w tym wybrane przeze mnie punkty odniesienia: V, VII i XII próg. Dlaczego ? Na V progu danej struny znajdować się będzie taki sam dźwięk jaki reprezentuje następna struna, np. V próg na strunie A to dźwięk D, albo V próg na strunie E-basowej to dźwięk A. Wyjątek to struna G, gdzie na IV, a nie na V progu będzie taki sam dźwięk jak następna struna, w tym przypadku B. Często też stroi się gitarę to metodą, że porównujemy dźwięk na V progu danej struny z następną pusta struną. Ok, V próg to pierwszy z wybranych przeze mnie punktów odniesienia, o których wspomniałem powyżej. Dugi taki punkt to VII próg, gdzie znajduje się taki sam dźwięk, jaki reprezentuje tym razem poprzednia struna, np. na VII progu struny D znajduje się dźwięk A, a na VII progu struny G znajduje sie dźwięk D. Tutaj też mamy do czynienia z jednym wyjątkiem. Otóż na strunie B na VIII, a nie na VII progu znajduje się taki dźwiękk jaki reprezentuje poprzednia struna, w tym przypadku G. Ostatni punkt odniesienia służący nam pomocą przy orientowaniu sie na gryfie to próg XII, gdzie znajduje się taki sam jak nazywa się struna, na której właśnie przykładamy palec, np. na XII progu struny G jest dźwięk G, a na XII progu struny A jest dźwięk A. Dzięki tym trzem punktom odniesienia możemy znaleźć praktycznie każdy dźwięk na gryfie i to w wielu miejscach.

Spróbujcie znaleźć np. dźwięk C# na każdej strunie po kolei poczynając od strun basowych. Na strunie E-basowej na V progu jest dźwięk A, bo tak nazywa się następna struna, na VI jest A#, dalej B i potem C i jest C#, wylądowaliśmy na IX progu. Jest! No to następna struna: Struna A – Na V progu jest D, a dźwięk C# jest przecież tuż przed D, no to jak nic IV próg. Na następnej strunie, na XII progu jest dźwięk D, no to C# będzie na XI. Na G na IV progu jest B, więc C# będzie na VI. Na B dźwięk C# będzie na II progu, bowiem pusta to B, na I progu jest C. W końcu na strunie E-wiolinowej dźwięk C# będzie w tym samym miejscu, gdzie był na E-basowej, czyli na IX progu. Myślę, że to proste, a jak pomocne! Wymyślcie sobie dowolny dźwięk i zagrajcie go na każdej strunie po kolei. Drugi rodzaj ćwiczeń: w ciemno połóżcie palec na jakiejkolwiek strunie na którymkolwiek z progów, czyli w dowolnym miejscu na gryfie i odpowiedzcie sobie na pytanie jaki jest tu dźwięk. Regularne wykonywanie w/w ćwiczeń spowoduje, że szybko opanujecie topografię gryfu i będzie gotowi do nauki akordów, gam, skal, zagrywek i wreszcie na granie utworów i nie będzie to już mechaniczne powtarzanie, a granie z głową. Powodzenia !

Autor: Radosław Chwieralski

Artykuł udostępniony dzięki uprzejmości Radosława Chwieralskiego (http://chwieralski.com)